הרב דר. מיכאל אברהם האט שטעלט צאם די געדאנק פון הצלת ראובן את יוסף מן האחים בהשליכו אל הבור, מיט די שאלה צווישן קאנסעקווענטשעליזם ולבחור את הרע במיעוטו בהתוצאות, און דעאנטאלאגיע. ער ענדיגט צו צום סוף:

האם באמת למדנו מהתנ"ך שראוי לפעול לפי שיקולי הרע במיעוטו? האם הוא הנחה אותנו כיצד עלינו לפעול במצבים כאלה? כזכור, שיטתי היא שלא לומדים שום דבר ערכי מהתנ"ך. המסקנות הערכיות של לומדי תנ"ך הן לעולם המסקנות שהיו מקובלות עליהם גם קודם לכן. המשחק מכור. לכאורה כאן ניתן להכריע דילמה לגבי שיקולי רע במיעוטו. אז לכאורה למדנו משהו מהתנ"ך, לא?

טוב, ברור שלא. ישתקע הדבר ולא ייאמר. אל יחשוד בי איש שנלמד בזה משהו מהתנ"ך. להיפך, הראיתי את המורכבות וההבדלים בין סיטואציות, ובאמצעות ניתוח הגיוני הגעתי למסקנות כלשהן. מתוך כך תראו שפרשנותנו לראובן ניזונה מתובנות אפריוריות שלנו. איני מעלה בדעתי מישהו שיתייחס לסיטואציה שלגביה יש לו ספק כיצד לנהוג, וילמד מראובן מה נכון לעשות. המצב בדרך כלל הוא הפוך: יש לנו עמדה בשאלה מה לעשות, וכעת יש להסביר לאור זאת את מה שעשה ראובן (דומה או לא דומה). ודוקו היטב.

ער שטעלט דאס אויך צאם מיט די געדאנק פון מינימעקס אין געים טעאריע: צו מינימיזירן די הפסד פון די מאקסימומס וואס זענען דא.

אין די לעקציע ברענגט דר. תמר גענדלער צו שטודיעס ווי טאמער איז די ברירה צווישן הרג'ענען 5 מענטשן אדער 1 מענטש, און דער מענטש איז זיך אליינס (אדער אויך זיך ווען עס איז א דריטע ברירה), האלטן מער מענטשן פונעם דעאנטאלאגישע מהלך אז מ'טאר נישט גורם זיין הריגה אפילו וואו עס קומט אויס אז מ'ראטעוועט מער מענטשן. ווי אויך טאמער איז דער 1 מענטש מיט א נאמען, ווי איידער א נומער, דאן נעמען מענטשן אויך מער אָן דעאנטאלאגישע מהלך. (זי זאגט אויך אז מ'זעהט ביי ליבעראלן אז טאמער וועט די נאמען זיין א "שווארצע" סארט נאמען, וועלן זיי נאך מער נאכגיין א דעאנטאלאגישע מהלך, ווי איידער ווען ער האט א "ווייסע" נאמען.)

***

לגבי קאנט׳ס דעאנטאלאגיע איז אינטרעסאנט וואס דער עקידה שרייבט (פ׳ בראשית שער י) בנוגע זיין קאַגניטיוויסט/ריעליסט מהלך במאראל און אז ס׳איז יא שייך צו זאגן אויף מאראלן ״אמת״ און אז זיי ווערן נישט נשתנה:

וכן הדברים השרשיים הכוללים שבדינים הם בלתי משתנים כי אם במקרה ועל הזרות כמו שאמר שאם הפקיד אדם חרב ביד זולתו ורוצה עתה לקחתו להרוג את רעהו שיהיה אז הצדק שלא להשיבה אליו עם שהשבת פיקדון הוא מהדברים הקיימים.

כידוע האט קאנט געהאלטן, עפ״י זיין קאטעגארישע אימפּעראטיוו, אז אין אזא פאל דארף מען דאס יא צוריקגעבן.

ובנוגע ווי אזוי ״הלכה״ גייט צו לגבי דעאנטאלאגיע לעומת קאנסעקווענטעליסט שרייבט דר. זאב פאלק:

[left]Indeed, should we employ a utilitarian concept of law such as that proposed by the eighteenth-century philosopher of jurisprudence jeremy Bentham, which sets among its criteria for adjudging the validity of a legal code its utility, it would be difficult to understand halakhah (rabbinic law) as a genuine legal system, because very often a halakhic decision is made on a conceptual basis without regard for its consequences. According to the rabbis, a person should fulfill his duties for their own sake and not for extraneous motives (M. Avot 2:2, 12; 6:1). God's commandments were not intended to promote happiness (BT Er. 31a), which is the object of law according to the utilitarian school of jurisprudence[/left]